สมุนไพร คือ พืช สัตว์ หรือแร่ธาตุต่าง ๆ ที่สามารถนำมาใช้เป็นยา หรือ ส่วนประกอบของยาเพื่อบำบัด บรรเทา ป้องกันโรค หรือส่งเสริมทางด้านสุขภาพได้ โดยที่ไม่ผ่านกระบวนการแปรรูปทางเคมี ส่วนใหญ่มักเป็นพืชที่มีสรรพคุณทางยา ซึ่งอาจสามารถใช้ได้ทั้งต้น หรือเฉพาะส่วนใดส่วนหนึ่ง เช่น ราก ลำต้น ใบ ดอก ผล หรือเมล็ด โดยได้กลายมาเป็นภูมิปัญญาพื้นบ้านในการใช้สมุนไพรมาตั้งแต่สมัยโบราณกาล ถือเป็นมรดกทางวัฒนธรรมอันล้ำค่าที่ได้รับการสืบทอดกันมาอย่างยาวนานในหลายวัฒนธรรมทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็น การแพทย์แผนจีน ที่เน้นใช้สมุนไพรจีน อายุรเวทของอินเดีย และการแพทย์แผนไทย ซึ่งแต่ละระบบนั้นล้วนมีองค์ความรู้และวิธีการใช้สมุนไพรที่เป็นเอกลักษณ์ในแต่ละพื้นที่เป็นของตนเอง ปัจจุบันสมุนไพรได้เข้ามามีส่วนช่วยที่สำคัญในการดูแลรักษาสุขภาพของผู้คนเพิ่มมากขึ้น ส่งผลให้สมุนไพรหลายชนิดได้รับความนิยมนำมาใช้เป็นส่วนประกอบภายในผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เพิ่มขึ้นเช่นกัน
ความสำคัญของสมุนไพรไทยต่อชีวิตประจำวัน
ปัจจุบันสมุนไพรชนิดต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นยาสมุนไพรหรือผลิตภัณฑ์จากสมุนไพรได้เริ่มเข้ามามีบทบาทที่สำคัญต่อชีวิตประจำวันของเราเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากการตระหนักของผู้คนที่ต้องการดูแลสุขภาพ หรือ รักษาปัญหาทางด้านร่างกายต่าง ๆ ซึ่งการใช้สมุนไพรมาเป็นส่วนประกอบจะสามารถช่วยแก้ปัญหาเหล่านี้ไปได้แบบธรรมชาติตามสรรพคุณทางยาของสมุนไพรชนิดนั้น ๆ โดยความสำคัญของสมุนไพรจะสามารถแบ่งเป็นด้านต่าง ๆ ได้ดังนี้
1. ใช้ในการดูแลสุขภาพร่างกายของเราเบื้องต้น  
สมุนไพรหลากหลายชนิดมีบทบาทที่สำคัญต่อการดูแลรักษาสุขภาพร่างกายเบื้องต้น เนื่องจากมีสรรพคุณทางยา ที่ช่วยรักษาอาการเจ็บป่วยต่าง ๆ บรรเทาอาการ และบำรุงร่างกายได้ โดยเฉพาะอาการเจ็บป่วยทั่วไป เช่น ไข้หวัด ไอ น้ำมูกไหล ท้องเสีย ท้องอืด ท้องผูก ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ หรือบาดเจ็บเล็กน้อย เป็นต้น ซึ่งการใช้สมุนไพรและยาสมุนไพรจะถือเป็นการดูแลสุขภาพแบบองค์รวมที่มีความปลอดภัย ไร้ผลข้างเคียง และประหยัดค่าใช้จ่ายได้ อย่างไรก็ตามก็ควรอ่านฉลากและปฏิบัติตามคำแนะนำให้ถูกต้อง เพื่อให้สามารถบรรเทาอาการต่าง ๆ ได้อย่างดีตัวอย่างเช่น การใช้ขมิ้นชันพอกแผล ช่วยลดการอักเสบและฆ่าเชื้อ การดื่มน้ำขิงเพื่อบรรเทาอาการคลื่นไส้ หรือการใช้ใบฟ้าทะลายโจรรักษาอาการเจ็บคอ เป็นต้น
2. สามารถนำมาปรุงอาหารและผลิตเป็นเครื่องดื่มได้
สมุนไพรและเครื่องเทศหลากหลายชนิดได้เข้ามามีบทบาทที่สำคัญในการปรุงอาหารต่าง ๆ เช่นกัน ซึ่งนอกจากจะสามารถช่วยเพิ่มรสชาติและกลิ่นหอมให้กับอาหารของเราแล้ว สมุนไพรยังมีคุณประโยชน์ทางโภชนาการและสรรพคุณทางยาที่หลากหลายอีกด้วย เช่น วิตามิน แร่ธาตุ และสารต้านอนุมูลอิสระ เป็นต้น โดยการใช้สมุนไพรในการปรุงอาหารจึงเป็นอีกวิธีที่หนึ่งที่ได้รับความนิยมในการเสริมสร้างสุขภาพผ่านมื้ออาหารประจำวัน
3. เข้ามามีส่วนช่วยในการดูแลผิวพรรณและสร้างผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ
สมุนไพรบางอย่างมีคุณสมบัติในการช่วยบำรุงผิวพรรณให้มีความชุ่มชื้น กระจ่างใส ลดริ้วรอย และลดการอักเสบได้เป็นอย่างดี จึงนิยมนำมาใช้เป็นส่วนประกอบของครีม โลชั่น เซรั่ม สบู่ แชมพู และผลิตภัณฑ์ดูแลผิวต่าง ๆ การเลือกใช้สมุนไพรจากธรรมชาติเพื่อการดูแลความงามจึงเป็นทางเลือกที่ดีและปลอดภัยมากกว่า เช่น การใช้ว่านหางจระเข้พอกผิวเพื่อให้ความชุ่มชื้นและรักษาแผลไฟไหม้น้ำร้อนลวก การใช้มะขามป้อมบำรุงผมให้เงางาม หรือการใช้ขมิ้นพอกหน้าเพื่อลดการอักเสบและรอยด่างดำ เป็นต้น
ประเภทต่าง ๆ ของสมุนไพรที่น่าสนใจ
อย่างที่เราทราบกันดีแล้วว่า สมุนไพรคือพืชชนิดต่าง ๆ ที่มีสรรพคุณทางยาและได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในปัจจุบัน ซึ่งสมุนไพรในแต่ละพื้นที่ก็จะมีความแตกต่างกันออกไป โดยเราจะสามารถแบ่งประเภทของยาสมุนไพรที่พบได้ในปัจจุบันดังต่อไปนี้
1. สมุนไพรที่มีสรรพคุณในการช่วยรักษาโรคต่าง ๆ 
สมุนไพรบางชนิดมีสรรพคุณที่สามารถนำมาใช้บำบัดรักษาอาการเจ็บป่วยต่าง ๆ ได้เป็นอย่างดี เช่น ขมิ้นชัน สามารถนำมาแก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อได้ และ ฟ้าทะลายโจร ช่วยแก้ร้อนใน หรือ ลดไข้ ได้ เป็นต้น
2. สมุนไพรบำรุงร่างกายและเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน
ยาสมุนไพรสามารถช่วยเสริมสร้างสุขภาพและป้องกันโรคต่าง ๆ ได้ เช่น บัวบก ชะเอมเทศ และเห็ดหลินจือ ซึ่งมีสรรพคุณในการบำรุงร่างกายและสุขภาพของเราให้แข็งแรง
3. สมุนไพรประเภทเครื่องเทศต่าง ๆ สำหรับประกอบอาหาร
เครื่องเทศจากสมุนไพรคือวัตถุดิบที่สำคัญในการประกอบอาหารเป็นอย่างมากในปัจจุบัน โดยสามารถนำมาใช้ปรุงแต่งกลิ่นและรสชาติของอาหารแต่ละชนิดได้ รวมถึงยังมีสรรพคุณทางยามากมายอีกด้วย เช่น กระเทียม ขิง และพริกไทย เป็นต้น
4. สมุนไพรประเภทช่วยดูแลสุขภาพความงาม
สมุนไพรบางประเภทสามารถนำมาใช้บำรุงผิวพรรณและเส้นผมให้มีสุขภาพดีได้เป็นอย่างดี ไม่ว่าจะเป็น ว่านหางจระเข้ มะขามป้อม หรือ อัญชัน ซึ่งมักนำมาใช้เป็นส่วนประกอบที่สำคัญของผลิตภัณฑ์ดูแลผิวในปัจจุบัน
5. สมุนไพรประเภทเครื่องหอม หรือ ปรับอากาศ
สมุนไพรประเภทที่มีกลิ่นหอมนั้นสามารถนำมาใช้ในการบำบัดด้วยกลิ่น (อโรมาเธอราพี) ภายในบ้าน หรือ นำมาใช้เป็นตัวปรับอากาศให้สดชื่นขึ้นได้ เช่น ลาเวนเดอร์ มะลิ หรือ กุหลาบ เป็นต้น
เลือกใช้ยาสมุนไพรอย่างไรให้ถูกวิธีและปลอดภัย
การเลือกใช้ยาสมุนไพรให้ถูกวิธีนั้นมีความสำคัญและจำเป็นอย่างมาก เพื่อให้สามารถใช้บำรุงรักษาร่างหายได้อย่างปลอดภัยและได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด ซึ่งวิธีในการเลือกใช้ยาสมุนไพรให้มีประสิทธิภาพที่ดีที่สุดจะมีวิธีดังนี้
1. ศึกษาข้อมูลของผลิตภัณฑ์และสมุนไพรก่อนการใช้งาน
อาจทำได้โดยการอ่านฉลากก่อนการเลือกซื้อ หรือ ก่อนการใช้งาน เพื่อให้ทราบถึงตัวยา สรรพคุณ ข้อบ่งชี้และวิธีการรับประทานให้ชัดเจน เพื่อให้เราสามารถใช้งานผลิตภัณฑ์นั้น ๆ ได้เกิดผลลัพธ์ที่ดี
2. ปฏิบัติตามคำแนะนำในการใช้งานอย่างเคร่งครัด
ควรปฏิบัติตามคำแนะนำที่อยู่บนฉลากของยาสมุนไพรทุกครั้งอย่างเคร่งครัด ไม่ควรใช้สมุนไพรในปริมาณที่มากกว่ากำหนด เพื่อความปลอดภัยต่อสุขภาพในระยะยาว
3. ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทางด้านสมุนไพรก่อนการใช้งานเสมอ
หากไม่มั่นใจว่าสมุนไพรชนิดนี้สามารถช่วยรักษาโรคใด หรือ มีสรรพคุณอย่างไรบ้างนั้นก็ควรทำการปรึกษาและสอบถามผู้เชี่ยวชาญทางด้านสมุนไพร เพื่อให้ได้รับคำแนะนำที่ถูกต้องและเชื่อถือได้
4. เลือกซื้อสมุนไพรจากแหล่งที่มีความน่าเชื่อถือ
การเลือกซื้อสมุนไพร และ ยาสมุนไพรจากแหล่งที่มีความน่าเชื่อถือนั้นถือว่ามีความสำคัญเป็นอย่างมาก เนื่องจากสมุนไพรจากแหล่งที่มีความน่าเชื่อถือได้จะช่วยให้เรามั่นใจได้ว่ามีความปลอดภัยต่อสุขภาพ เป็นของแท้ และสามารถบำรุงรักษาร่างกายของเราได้เป็นอย่างดี นอกจากนี้ก็ควรทำการตรวจสอบวันผลิตและวันหมดอายุทุกครั้งก่อนการซื้อและการใช้งาน เพื่อให้เราได้รับประโยชน์จากสมุนไพรได้อย่างเต็มที่
เลือกซื้อสมุนไพรไทยและยาสมุนไพรที่ไหนดี?
สมุนไพรคือ พืชพรรณชนิดหนึ่งที่มีสรรพคุณทางยา และกำลังได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในปัจจุบัน ถือเป็นการแพทย์ทางเลือกที่ได้รับความนิยมไม่แพ้แนวการแพทย์ตะวันตก โดยสมุนไพรและยาสมุนไพรนั้นสามารถนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ได้อย่างหลากหลาย ทั้งด้านการรักษาโรคและการดูแลสุขภาพ ซึ่งการเลือกซื้อสมุนไพรและยาสมุนไพรให้ปลอดภัยและมีคุณภาพดีจะต้องได้รับคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญทางด้านสมุนไพรก่อน เพื่อให้เรามั่นใจในสมุนไพรชนิดนั้น ๆ มากขึ้น “เพื่อนดินฟ้า” เป็นร้านจำหน่ายสมุนไพร สินค้าออร์แกนิก สินค้าเพื่อสุขภาพ และสินค้าอุปโภคบริโภคมากมายที่มีคุณภาพ ทั้งขายปลีกและขายส่ง ราคาประหยัด ให้คุณสามารถเลือกซื้อสินค้าได้ตามความต้องการทั้งทางหน้าร้านและทางเว็บไซต์ออนไลน์ “เพื่อนดินฟ้า” ตัวจริงเรื่องสมุนไพร